Βήματα αν πέσετε θύμα Ransomware (για Websites, E-shops & Συστήματα)
Το ransomware κρυπτογραφεί αρχεία/συστήματα και απαιτεί λύτρα. Η ψύχραιμη, μεθοδική αντίδραση μειώνει ζημιά, χρόνο διακοπής και κόστος. Ακολουθεί πρακτικός οδηγός για τα άμεσα βήματα, την ανάκτηση και την πρόληψη.
1) Απομονώστε άμεσα τα επηρεασμένα συστήματα
- Αποσυνδέστε από δίκτυο (LAN/Wi-Fi/VPN) τις ύποπτες συσκευές και τον server/hosting (όχι power off, αν δεν είναι απαραίτητο).
- Κλειδώστε απομακρυσμένες προσβάσεις (RDP/SSH/FTP), απενεργοποιήστε κοινόχρηστους φακέλους.
- Απενεργοποιήστε scheduled tasks/cron που μπορούν να εξαπλώσουν την επίθεση.
2) Τεκμηριώστε & διατηρήστε αποδεικτικά
- Φωτογραφίστε/εξάγετε το ransom note, hashes ύποπτων αρχείων, logs (access/error), χρονικά συμβάντα.
- Κρατήστε ένα forensic backup (image/zip) του συστήματος πριν τον καθαρισμό.
3) Αναφέρετε επίσημα & ενεργοποιήστε πρωτόκολλα
- Ενημερώστε διοίκηση/IT, τον ασφαλιστή (cyber insurance) αν υπάρχει.
- Κινητοποιήστε την ομάδα Incident Response και ενημερώστε τις αρμόδιες αρχές/εθνική CERT όπου απαιτείται.
- Αν επηρεάζονται προσωπικά δεδομένα, αξιολογήστε υποχρεώσεις GDPR (π.χ. ειδοποίηση εντός 72 ωρών).
4) Διάγνωση: τι, πότε, πόσο
- Καταγράψτε vector (phishing, ευπάθεια plugin, κλεμμένα διαπιστευτήρια, RDP).
- Χαρτογραφήστε έκταση: ποιοι servers/ιστοσελίδες/βάσεις δεδομένων/οι φάκελοι επηρεάστηκαν.
- Ελέγξτε για data exfiltration (διαρροή) και backdoors που επιβιώνουν.
5) Ανάκτηση χωρίς πληρωμή λύτρων
- Επαναφέρετε από καθαρά offline backups (αρχεία & βάσεις), αφού πρώτα καθαρίσετε το περιβάλλον.
- Εγκαταστήστε εκ νέου core/θέματα/plugins από επίσημες πηγές, αντικαθιστώντας μολυσμένα αρχεία.
- Αξιολογήστε αν το variant διαθέτει εργαλείο αποκρυπτογράφησης (μόνο από αξιόπιστες πηγές) — ποτέ τυχαία «decryptors».
6) Καθαρισμός & επαναλειτουργία με ασφάλεια
- Αφαίρεση malware/backdoors, αλλαγή όλων των κωδικών, 2FA παντού.
- Περιορισμός δικαιωμάτων (least privilege), ανανέωση κλειδιών/API tokens, ανασκόπηση OAuth/εφαρμογών τρίτων.
- Ενημέρωση πλατφόρμας, modules, server OS, PHP/Node, DB, WAF κανόνων.
7) Επικοινωνίες με πελάτες & ενδιαφερόμενους
- Ετοιμάστε διαφανές μήνυμα με γεγονότα, ενέργειες αποκατάστασης και οδηγίες προς χρήστες.
- Ενεργοποιήστε σελίδα ενημέρωσης/κατάστασης (status) αν χρειάζεται.
8) Πρόληψη: θωρακίστε για το μέλλον
- Backups 3-2-1 (3 αντίγραφα, 2 μέσα, 1 offline/immutable). Δοκιμές επαναφοράς.
- WAF, anti-malware, EDR, περιορισμός login attempts.
- Τακτικά patches, έλεγχοι ευπαθειών, least privilege, segmentations.
- Εκπαίδευση ομάδας για phishing & ασφαλείς πρακτικές.
Πώς βοηθά η Velectronics Software
- Incident Response: απομόνωση, διάγνωση, συντονισμός αποκατάστασης.
- Ανάκτηση websites/e-shops από καθαρά backups και καθαρισμός κώδικα/ΒΔ.
- Σκλήρυνση (WAF, 2FA, πολιτικές πρόσβασης, monitoring, σχέδιο BCP/DR).
- Αναφορά συμβάντος & οδηγός πρόληψης προσαρμοσμένος στην επιχείρησή σας.
📞 Επικοινωνήστε Μαζί Μας
Έχετε ένδειξη ransomware; Αναλαμβάνουμε άμεσα διάγνωση, αποκατάσταση και θωράκιση, με ελάχιστο downtime.
Συχνές Ερωτήσεις
Να πληρώσω τα λύτρα;
Δεν συνιστάται: δεν εγγυάται ανάκτηση, ενισχύει τους δράστες και μπορεί να έχει νομικούς/ηθικούς κινδύνους. Εξετάστε πρώτα ανάκτηση από καθαρά backups και ελέγξτε αν υπάρχει αξιόπιστο εργαλείο αποκρυπτογράφησης.
Σε ποιους πρέπει να αναφέρω το περιστατικό;
Στη διοίκηση/IT, στην εθνική αρχή κυβερνοασφάλειας ή CERT, στον ασφαλιστή (αν υπάρχει) και στις αρμόδιες αρχές, ειδικά αν επηρεάζονται προσωπικά δεδομένα.
Μπορώ να αποκρυπτογραφήσω τα αρχεία μου;
Ενδέχεται, ανάλογα με το variant. Ορισμένα έχουν διαθέσιμα εργαλεία από αξιόπιστες πηγές. Η ασφαλέστερη οδός παραμένει η ανάκτηση από καθαρά offline backups.
Τι να κάνω με πελάτες και συνεργάτες;
Επικοινωνήστε με διαφάνεια με γεγονότα και οδηγίες. Αν υπάρχει πιθανή διαρροή, ακολουθήστε τις απαιτήσεις του GDPR και ενημερώστε τους ενδιαφερόμενους.
Μπορεί να βοηθήσει η Velectronics Software;
Ναι — αναλαμβάνουμε incident response, αποκατάσταση και σκλήρυνση ασφάλειας. Επικοινωνήστε μαζί μας.
